Tek Ebeveyn Olmak

Tek ebeveyn olmak, hem kadınlar hem de erkekler için büyük bir meydan okuma olabilir. Boşanma, eş kaybı veya diğer nedenlerle tek başına çocuk yetiştirmek zorunda kalan ebeveynler, hem maddi hem de manevi olarak birçok zorlukla karşılaşabilirler.

Tek Ebeveynliğin Zorlukları

Maddi Güçlükler ve Finansal Sorumluluklar

Tek ebeveynlerin karşılaştığı en büyük zorluklardan biri, genellikle maddi sorumlulukların tamamını üstlenmek zorunda kalmalarıdır. Diğer ebeveynin yaşamıyor olması ya da maddi sorumluluklardan kaçınması, çeşitli nedenlerle ailenin maddi güçlüklerle boğuşuyor olması gibi durumlar, bütçe planlamasını ve finansal ihtiyaçların karşılanmasını zorlaştırabilir. Maddi birikimler yoksa, kök aileden yardım ve yeterli destek alınamıyorsa daha büyük zorluklarla baş etmek zorunda kalınabiliyor.

Zaman Yönetimi

Tek ebeveynler için zaman yönetimi, özellikle birden fazla çocukları varsa, oldukça zorlayıcı olabilir. Çalışma hayatı, ev işleri ve çocukların ihtiyaçları arasında denge kurmak büyük bir beceri gerektirir. Çocukların güvenli bir şekilde okullarına gidip gelmesi, sosyal etkinliklerine katılması, çalışma saatleri ile çakışabileceği için çocukların evde bakım ve eğitim ihtiyaçları gibi çeşitli ebeveynlik görevlerinin karşılanması büyük zorluklar arz edebilir. Ebeveynlerin kök aileleri ile ilgili bakım sorumlulukları da varsa sorunlar daha da ağırlaşabiliyor. Yerine getirilmesi gereken öncelikli görevler, bunların yarattığı yorgunluk ve zaman yetersizliği nedeniyle sosyalleşme, çeşitli ilgileri yerine getirebilme konusunda zorluklar ve imkansızlıklar oluşabiliyor. Ebeveyn bir yakın ilişki içerisindeyse, partneriyle vakit geçirmeye zaman ayırabilme açısından da çok zorlanabiliyor.

Sosyal ve Kültürel Etkenler

Kadın ebeveynler açısından içinde yaşadığı yerel çevredeki ailesel ve kültürel koşular onun kendisi ve çocuklarının yaşamsal düzenlerini özgürce, ihtiyaçları doğrultusunda belirleyebilme imkanlarını kısıtlayabilmektedir. Diğer ebeveynin ve ailelerin tutucu, geleneksel yapıları kadın ebeveynler üzerinde ciddi baskılar ve kısıtlamalar oluşturabilmektedir. Diğer ebeveynden ve ailesinden, sıklıkla kendi ailesinden de kaynaklanan bu kısıtlayıcı ve baskıcı yaklaşımlar, ülkemizdeki kadın cinayetlerinin de önemli nedenlerinden birisidir. Bu baskısı yaklaşımlar nedeniyle kadın ebeveynler ihtiyaçları doğrultusunda bir yaşam düzeni kuramamakta, sosyalleşememekte, hatta başka bir partnerle yeni bir hayat kurulmasına izin verilmemektedir.

Duygusal Roller ve Psikolojik Sorunlar

Tek ebeveynin, çocuğun hayatında hem anne hem de baba rolünü üstlenmek zorunda kalması, maddi yükümlülüklerin yerine getirilmesi, zaman yönetiminde karşılaştığı güçlükler ebeveynin duygusal olarak yıpranmasına, psikolojik sorunlar yaşamasına neden olabilir. Sorunların ağırlığına rağmen kısa süreli zorlukların oluşturduğu yorgunlukları ve hasarları telafi edip iyileştirmek mümkün olabilmektedir. Ancak yaşanan sorunlar uzun süreli devam ettiğinde, makul sürede zorluklar giderilemediğinde, yükler azaltılamadığında duygusal çökkünlük, bitkinlik ve çeşitli psikolojik sorunlarla karşılaşmak kaçınılmaz olmaktadır. Daha ziyade anksiyete, depresyon zemininde ortaya çıkan psikolojik sorunlar aile üyelerinin yaşam kalitelerini büyük ölçüde düşürmekte, ilerleyen süreçlerde daha ağır psikolojik sorunlarla karşılaşılmasına neden olabilmektedir.

Başa Çıkma Yöntemleri

Maddi ve Finansal Kaynakların Yönetimi

Maddi kaynaklar kısıtlı ve yetersiz olabilir. Bununla birlikte Kısıtlı kaynakları öncelikli ihtiyaçları planlayarak yönetmek, zorunluluk oluşturmayan harcamalardan olabildiğince kaçınmak gerekir. Çocukların taleplerini dikkatli bir şekilde yönetebilmek, ihtiyaçlar ve tutumlu olma konusunda onları bilinçlendirip eğitebilmek çok önemlidir. Zamanınız, kaynaklarınız ve enerjiniz elverdiği ölçüde, yetenekleriniz, ilgileriniz doğrultusunda farklı gelir kaynaklarını, imkanlarını araştırıp değerlendirmek, ek gelir kaynakları edinmek mümkün olabilir.

Destek Sistemleri Oluşturmak

Tek ebeveynler, aile üyeleri, arkadaşlar ve diğer tek ebeveynlerle destek sistemleri oluşturarak bu yükü hafifletebilirler. Sivil toplum kuruluşlarının, belediyelerin ve devlet kurumlarının sağladığı çeşitli sosyal ve ekonomik destek sistemlerini araştırabilirler.

Zaman Yönetimi ve Önceliklerin Belirlenmesi

Etkili zaman yönetimi ve görevleri önceliklendirme ve planlama tek ebeveynlerin günlük yaşamlarını daha kolay yönetmelerine yardımcı olabilir. Zaman yönetimini güçleştiren alışkanlık, tutum ve davranışları, gözde büyütme, erteleme, ilgiyi ve dikkati verememe gibi motivasyonel zorlukları fark etmek ve konuda mümkün ve doğru çabaları göstererek zamanı, enerjiyi ve üretkenliği en verimli şekilde kullanmaya çalışmak gerekir.

Psikolojik İyilik Halimizi Korumak ve Geliştirmek

Ebeveynlerin kendi bedensel ve ruhsal sağlıklarını ve iyilik hallerini ihmal etmemeleri önemlidir. Sosyalleşme, spor, sanat, kişisel gelişim gibi çeşitli ilgilerini sürdürmek için kendine zaman ayırmak, hem kendisinin hem de çocukların duygusal ve fiziksel sağlıklarını koruyup sürdürebilmeleri açısından kritik öneme sahiptir. Psikolojik İyilik halimizi ve yaşamsal motivasyonumuzu korumak için kendimize yapacağımız yardımlar mevcuttur.

Zihinsel, duygusal ve davranışsal iyilik halimiz için yaşam enerjimizi açığa çıkartmamız, üretmemiz gerekir. Yaşam hareket demektir. Bir kent ortamında yaşıyorsak, fiziksel hareketi gerektirmeyen bir iş yaşantımız da varsa spor ya da diğer fiziksel aktiviteleri istikrarlı bir şekilde sürdürmek oldukça önemlidir. Sadece fizik bedenimiz değil, beynimiz de zihinsel aktiviteleri sürdürebilmek için enerjini kas ve beden hareketlerinden alır. Hareket halinde bedenimiz kendisi için gerekli, psikolojik iyilik halimizi iyileştiren hormonları salgılar.

Sosyal bir varlık olarak içinde bulunduğumuz toplumun tamamlayıcı ve üretici bir unsuru olarak sosyalleşmek, hayatımıza değer ve anlam katacak diğer bireylerle dengeli ve yararlı alışverişler içerisinde olmak ihtiyacındayız. Bu açıdan sanatsal, kültürel ve toplumsal etkinlikler içerisinde yer almak yararlıdır.

Geniş ailemizin diğer üyeleri ile, komşularımız, arkadaşlarımız ile sağlıklı ilişkiler içerisinde olmak, çeşitli sürtüşmelerden ve çatışmaların yarattığı stres etkenlerinden kaçınmak iyidir.

Kendi psikolojik iyilik halimizi ve yaşam motivasyonumuzu iyileştirecek çeşitli bireysel çalışmalardan, uygulamalardan, kişisel gelişim etkinliklerinden yararlanabiliriz. Çeşitli meditasyon teknikleri, olumlamalar, imgeleme ve duygusal arınma çalışmaları yaşam kalitemizde ciddi farklar yaratabilir.

Profesyonel Yardım ve Danışmanlık

Bir şeylerin yolunda gitmediği zor zamanlarda profesyonel yardım almak, hem ebeveynin hem de çocuğun duygusal, zihinsel ve davranışsal sağlığı için önemlidir. Bizler yetişkin bireyler olarak hayat mücadelemizi imkanlarımız ölçüsünde sürdürürüz ve elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışırız. Ancak yaşadığımız hayatın oluşturduğu bazı birikimler, yaşam yorgunluğu ve psikolojik sorunlar nedeniyle bir tıkanma noktasına gelmiş olabiliriz. Bu şartlarda özellikle iç düzenlerimizde psikolojik durumumuzu iyileştirmeye yönelik profesyonel müdahalelere ihtiyaç olabilir. Bu gereklerin farkına varıp uygun yardım ve destekleri almak sağlıklı ve doğru bir davranıştır.

Sonuç

Tek ebeveyn olmak, zorlu ama aynı zamanda ödüllendirici bir yolculuktur. Kendine ve çocuklarına iyi bakmak, elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışmak ancak her şartta kendimize de adil ve iyi davranmak bu yolculuğun en önemli parçasıdır.

Bu yazımın size faydalı olduğunu düşünüyorsanız kendi deneyimlerinizi, eleştiri ya da önerilerinizi, burada başka ihtiyacı olan insanlarla paylaşmanızı rica ediyorum.